Shpyllëzimi dhe erozioni

Gjatë periudhës staliniste, Bishnica u zhvillua në qendër të prerjes së pyjeve, kështu që aty jetonin deri në 1800 njerëz. Si atëherë, ashtu edhe tani, shumica e familjeve jetojnë si fermerë të vetë-mjaftueshëm. Varfëria e madhe dhe nevoja për dru zjarri dhe lëndë druri çuan në shpyllëzim masiv. Në fillim të viteve 1990, malet ishin në thelb të zhveshura, si në shumë rajone të tjera të Shqipërisë. Pa mbulesën mbrojtëse bimore, nuk pati vetëm erozion të rëndë, por edhe – për shkak të tokës së lirshme – shumë rrëshqitje dheu.

Fushatat e mëparshme të mbjelljes

2004: Pemë për të Ardhmen, Bishnicë

Në bashkëpunim me organizatën tonë partnere Agrinas, e cila kishte kryer projekte bujqësore në Shqipëri që në vitet 1990, filluam projektin “Pemët për të Ardhmen” në vitin 2004. Fidanët e pemëve u rritën në një fidanishte të vogël pemësh: pemë gjetherënëse si plep, akacie dhe arra, të cilat rriten shpejt dhe për këtë arsye mund të mbillen në zona shumë të gërryera; por edhe pemë frutore, të cilat synonin t’u siguronin familjeve një burim shtesë të ardhurash. Këto fidanë më pas iu kaluan fermerëve dhe kanë çuar në mbjelljen e shumë zonave të zhveshura.

2017: Fushata e mbjelljes së pemëve në Bishnicë/Mokra

Në vitin 2017, anëtarët e CHW Christine dhe Jürgen Reindorf nga Lübeck e ringjallën projektin – si kopshtarë, ata praktikisht janë të thirrur ta bëjnë këtë. Në qershor ata udhëtuan drejt maleve të Mokrës me kreun e administratës pyjore nga Pogradeci dhe organizuan një fushatë mbjelljeje për 5000 pemë gjetherënëse dhe halore. Në fund të tetorit, këta fidanë i sollën në Shqipëri, ku u përdorën për ripyllëzimin e sipërfaqeve të përzgjedhura më parë. Në fushatën e mbjelljes morën pjesë fermerë nga rajoni, fëmijë nga konvikti i Bishnicës dhe nxënës nga shkollat përreth. Një grup ekspertësh nga Erzgebirge (Gjermani) ishte gjithashtu atje.

2020/21: Holtas / Gramsh

Një tjetër fushatë mbjelljeje duhet të bëhet në Holtas. Tashmë erozioni i tokës ka shkaktuar dëme të mëdha këtu, edhe në mes të fshatit. Së bashku me bashkinë e Gramshit, u përzgjodhën për mbjellje 3 hektarë në Holtas dhe u hartua një plan për procedurën, duke përfshirë një gardh mbrojtës kundër shfletimit të gjahut. Fatkeqësisht, projekti u desh të shtyhej fillimisht për shkak të pandemisë Covid19, më pas në vitin 2021 për shkak të problemeve të motit dhe përgatitjeve të papërfunduara në Gramsh. 500 fidanët që ishin dorëzuar tashmë u mbollën nga punonjësit e bashkisë në zonën e qytetit të Gramshit. Megjithatë, ne ende duam të bëjmë fushatën e mbjelljes në Holtas.